ประโยชน์ของการเขียนหนังสือที่ดี
1. สื่อความหมายได้ถูกต้อง ตรงประเด็น เข้าใจตรงกัน
2. สร้างความสัมพันธ์ สร้างความเข้าใจที่ดีต่อกัน
3. ประหยัดเวลาในการตีความหรือตรวจสอบข้อมูล
4. ง่ายแก่การปฏิบัติ ผู้รับสามารถปฏิบัติในแนวทางเดียวกันได้
5. เป็นภาพลักษณ์ที่ดีของหน่วยงานเป็นตัวอย่างต่อไป
หนังสือราชการ หมายถึง
1. หนังสือที่มีไปมาระหว่างส่วนราชการ
2. หนังสือที่ส่วนราชการมีไปถึงหน่วยงานอื่น
3. หน่วยงานที่ไม่ใช่ส่วนราชการมีมาถึงส่วนราชการ
4. เอกสารที่ทางราชการจัดทำขึ้น / ระเบียบ / ข้อบังคับ
ชนิดของหนังสือราชการ
1. หนังสือภายนอก
2. หนังสือภายใน
3. หนังสือประทับตราแทนการลงชื่อ
4. หนังสือสั่งการ (คำสั่ง / ระเบียบ / ข้อบังคับ)
5. หนังสือประชาสัมพันธ์ (ประกาศ / แถลงการณ์ / ข่าว)
6. หนังสือที่เจ้าหน้าที่จัดทำขึ้น (หนังสือรับรอง/ บันทึก/รายงานการประชุม
หลักการเขียนหนังสือที่ดี
1. ความถูกต้อง- ถูกต้องในรูปแบบ- ถูกต้องในเนื้อหา / ต้องมีข้อมูลเพียงพอ- ถูกต้องในหลักภาษา / ไม่ใช้ภาษาพูด / ใช้เฉพาะราชการ
2. ความชัดเจน อ่านแล้วเข้าใจง่าย / ไม่มีข้อสงสัย /วัตถุประสงค์ที่มีหนังสือไป / มีหลายย่อหน้าเพื่อสวยน่าอ่าน
3. ความรัดกุม ข้อเท็จจริงและข้อมูลถูกอ้างอิง กฎระเบียบถูกต้อง ไม่ใช่น่าจะเป็นหรืออาจจะเป็น (ไม่ต้องเดา)
4. สั้นกระทัดรัด ไม่ใช้คำฟุ่มเฟือยวกวน ซ้ำซาก ใช้คำซ้ำในที่ใกล้กันข้อความ กระชับ
5. สามารถโน้มนำ หรือชักจูงให้ได้ตามวัตถุประสงค์โดยเฉพาะการขอความร่วมมือ /ขอความอนุเคราะห์ /ขอความช่วยเหลือจากหน่วยงานอื่น / ใช้ภาษาดีสุภาพและจริงใจ จริงใจ คือ เขียนจากความรู้สึกอย่างแท้จริงไม่ยกยอปอปั้น จนคนอ่านรู้สึกได้ หนังสือใดก็ตาม ถ้าเขียนด้วยความจริงใจแล้วภาษานั้นย่อมงดงามเสมอ
คำขึ้นต้น
- นมัสการ / กราบเรียน 14 ตำแหน่ง คือ ประธานองคมนตรี / นายก /ประธานรัฐสภา / ประธานสภาผู้แทน /ประธานวุฒิสภา / ประธานศาลฎีกา /รัฐบุรุษ / ประธานศาลรัฐธรรมนูญ /ประธานศาลปกครองสูงสุด / ประธานกรรมการเลือกตั้ง / ประธานกรรมการสิทธิมนุษยชน / ประธานปปช. /ประธานกรรมการตรวจเงินแผ่นดินผู้ตรวจการแผ่นดินของรัฐสภา
- ใช้ นาย / นาง / นางสาว ไม่ใช้คุณ
การเขียนเรื่อง
1. เรื่องที่เขียนขึ้นต้นด้วยคำกริยา เช่น ส่ง / ขอให้ / แจ้ง / ขออนุมัติ / ขอเชิญชี้แจง / ขอหารือ / ตอบข้อหารือ ฯลฯ
2. เรื่องที่ขึ้นด้วยคำนาม
- เรื่องที่กว้างหรือมีหลายประเด็น เช่น การปรับอัตราเงินเดือน โครงการปลูกป่า…
- เรื่องที่ต่อเนื่อง ปกติให้ใช้เรื่องเดิม หรือเติมคำว่าการ ลงไปข้างหน้าหรือตัดคำว่า ขอออก
- เรื่องที่ไม่พึงประสงค์ เช่น ตำหนิ / ปฏิเสธ / ทวงหนี้ ใช้กว้างๆ เช่น การจ่ายโบนัสแก่ข้าราชการ / การชำระหนี้เงินกู้ / การแต่งกายของสตรี
ลักษณะเรื่องที่ดี
1. เป็นวลีหรือประโยคสั้นๆ เครื่องคอมพิวเตอร์ – ขออนุมัติซื้อ…
2. ใช้ภาษาง่ายชัดเจน เช่น ขออนุมัติ….
3. ตรงประเด็นที่ตรงกับส่วนสรุป / เนื้อเรื่อง เช่น เรื่องขออนุญาต…เรื่องสรุปก็ต้องโปรดอนุญาต
4. ไม่ซ้ำกับเรื่องอื่น เช่น ไม่ใช่ ขอเชิญประชุม เพราะไม่รู้ประชุมอะไร
5. สุภาพ / เหมาะสม / รักษาน้ำใจผู้รับ
เช่น การทวงหนี้ – ขอความร่วมมือในการชำระหนี้
ไม่อนุมัติการจ้าง – ขอให้ทบทวนการขออนุมัติการจ้าง